Yaz ayları bisiklet sporunun en keyifli zamanlarıdır ve bu zamanlarda halen bir bisikletiniz yok ise geç kalmış sayılmazsınız. Bu yazımda sizlerin daha güvenli, keyif dolu ve kullanışlı bir bisiklet seçimi yapmanızı sağlayacak önemli konuları ve göz önünde bulundurmanız tavsiyeleri sizlerle paylaşacağım…
Bisiklet sporunu diğer bütün spor dallarından ayıran en büyük özellik, gündelik hayatınızda size en çok fayda sağlayan bir dal olmasıdır. Bisiklete binerek sadece spor yapmış sayılmaz aynı zamanda işinize giderek çevre için tamamen doğayı koruyan bir araç edinmiş olabilir, trafik sorununa mükemmel bir çözüm getirmiş olabilir, ölümlü kazaların azalmasını sağlamış olabilirsiniz. Bu bahsettiğim olumlu faktörlerin hepsini bisikleti hayatınıza ve gündelik işlerinize entegre ederek başarabilirsiniz.
Öncelikle amacınızı belirleyin!
Yazımın başında da bahsettiğim gibi, “sadece bisikletim olsun yeter” gibi bir düşünce ile değil, “işime-okuluma gidip gelmek için”, “haftasonları ormanda-sahilde binmek için” gibi ihtiyacınızı net bir şekilde ifade etmeniz lazım. Çünkü ancak bu şekilde sizin için en uygun bisiklet ortaya çıkacaktır.
Eğer sadece iş-okul arası bir bisiklet seçimi yapacaksanız sizin için en uygun “City Bike” bisiklet modeli olarak bilinen şehir bisikletleridir. Şehir bisikletleri donanım olarak orta seviye, rahatlık ve konfor olarak üst seviye bisikletlerdir. Genellikle alimünyum kadrolara sahiptir. Hafif olmaları beklenir. Ön süspansiyonlu versiyonları vardır ve bunlar sizin bulunduğunuz yerleşim yerine göre önem arz etmektedir. Eğer güzergahınız arnavut kaldırımlı veya bozuk bir yola sahip ise ön süspansiyon tercihi doğru olacaktır. Ama güzergahınız düz ve rampalı yol ise süspansyion aramanıza gerek yoktur.
Katlanabilir bisikletler de “City Bike” sınıfı içerisindedir fakat katlanır bisikletler (küçük tekerlekli modeller) mesafe ve güzergaha göre dikkatli seçilmelidir. Eğer yolunuzun üzerinde metro ve toplu taşıma araçlarına binmeniz gerekiyorsa seçiminizin katlanır bisiklet olmasında fayda var çünkü normal bir bisikleti araçlara yüklemede sorun yaşayabilirsiniz, fakat katlanır bisikletler bu sorunu ortadan kaldırır. Görünüm olarak iki tür katlanır bisiklet vardır: küçük ve büyük tekerlekli katlanır bisikletler. Bunların içerisinden hangisini seçeceğiniz sizin yol güzergahına göre değişir. Uzun bir mesafe için bisiklet bakıyorsanız büyük tekerlekli katlanır bisikletlere, kısa mesafe için ise küçük tekerlekli katlanır bisikletlere bakmanız sizin için yararlı olacaktır.
Eğer amacınız sahil kenarında binmek olacak ise şehir bisikletleri ile yol/yarış bisikletleri arasında bir seçim yapmanız gerekecektir. Yol/yarış bisikletleri donanım olarak orta-üst seviye, rahatlık ve konfor olarak orta seviyeye sahiptirler. Fitness ve hız çalışmaları için bunlar ideal bisikletlerdir. İnce tekere sahiptirler ve çok hafif olmaları beklenir. Kadroları alimünyum veya karbon malzemelerden üretilir. Donanım parçaları yüksek kalitede olmaları sizi yarı yolda bırakmamaları için çok önemlidir. Uzun yol mesafelerini çok kısa bir sürede bu tarz bisikletler ile tamamlayabilirsiniz. Süspansiyonları yoktur ve olmasıda beklenmez. Şehir bisikletleri gibi kendi içlerinde bir çok modifiye modellere sahiptir.
Son dönemde artan kişiselleştirilebilir bisikletler olarak bilinen “Fixed Gear” ya da “Single Speed” tarzı bisikletler benim de ilgimi çeken ve halihazırda 20 yıllık restore ettiğim bir bisiklet modelleri yol/yarış bisikleti modelleridir. Daha fazla kişiselleştirmeye olanak verse de kullanım alanı şehir bisikletleri gibi geniş olmadığını söylemeliyim. Fren sistemi “Contra” olarak bildiğimiz pedalı geriye iterek durabilir ya da ayrı bir frene sahip olabilir. Ayrıca vites sistemi olmadığı için yokuş yukarı gitmede güçlü bir bacaklara sahip değilseniz sizin için eziyet aletine dönüşebilir bu bisikletler.
Yarış bisikletleri olarak bir model bakacaksanız ise burada kesinlikle bir profesyonel destek almanız ve sizin vücudunuza uygun bir modeli belirlemeniz gerekmektedir.
Amacınız ormanda gitmek ise tam da benim ilgi alanıma geldiniz demektir!
Dağ bisikletleri tüm modeller içerisinde adrenalini ve heyecanı en yüksek bisiklet modelleridir. Ayrıca “Fixed Gear” bisikletleri gibi kendine has bir sosyal çevresi ve kültürü vardır. Yeni yerler ve doğada vakit geçirmek için en ideal bisiklet modeli dağ bisikletleridir. Lastikler kalın ve büyük dişlidir. Karbon ve alimünyum modellere sahiptir ve hafif olmalıdırlar. Donanım olarak üst seviye, konfor olarakta üst seviye olmaları beklenir. Ön süspansiyon zorunlu arka süspansiyon ise sizin ve ne tür bir dağ bisikletçiliği yapacağınıza göre değişebilir. Eğer bineceğiniz yerler aşırı kayalık ve rahatsız çukurlu bir zemine sahip ise arka süspansiyon olmasında fayda vardır.
Dağ bisikletleri ile yol/yarış bisikletlerinde olduğu gibi çok uzun mesafeler kat edebilirsiniz. Ayrıca bu bisikletler ile kampçılık ve treekking sporlarınıda gerçekleştirebilirsiniz. Dağ bisikletlerinde de son dönemlerde “Hybrid” yani elektrikli modeller üretilmiştir ve bu modeller ile bisiklet sürmesi inanın bana son derece keyiflidir. Hybrid modeller biraz ağır olabilir fakat siz pedalı her çevirdiğinizde bu ağırlık tamamen ortadan kalkmaktadır.
Diğer bisiklet modellerinde olduğu gibi bu modellerde de modifiye edilmiş alt modeller bulunmaktadır. Bunlardan en öne çıkan bisiklet modelleri: Downhill, Free Ride ve Fat Bike olarak bilinen modellerdir. Downhill bisikletler büyük ve geniş jant çapları, uzun ön ve arka süspansiyon aralığına sahip çok özel ve teknik modellerdir. Bu bisikletler ile eğer tekniğiniz buna müsait ise dünyanın en yüksek dağlarından aşağıya, metrelerce aşağıya tekeriniz yere değmeden bile inebilirsiniz. Tabi bunun için yıllarca bisiklet biniyor ve neredeyse yüzlerce kez düşmüş olmalısınız. Free Ride modeller Downhill bisikletleri ile aynı kategoridedir ve kullanım amaçları aynı olsada daha çok akrobasi amaçlıdırlar. Fat Bike olarak tanımlanan bisikletler ise bisiklet camiasının en ilgi çekici modellerdir. Motor ve araba tekerleği kadar kalın tekerlekleri ile dikkatleri üzerine çeken bu modellerin kullanım amacı kar ve kumlu arazilerdir ve genelde Downhill bisikletleri gibi yokuş ve rampa sürüşlerine imkan vermeyen bir modeldir.
Doğru ekipmanları seçin!
Genel hatlarıyla bisiklet modellerinden bahsettiğimize göre ikinci unsur olan ekipmanlardan bahsetmek istiyorum. Bisiklet sürerken sizin güvenliğiniz için ve bazı ülkelerde yasal olarak zorunluluk olan bazı ekipmanlar vardır. Bunlardan en önemlisi bisiklet kasklarıdır. Bisiklet kaskları kaza anında sizi koruyacak en önemli ekipmandır. Bir çok bisikletçi kasklar sayesinde sakatlanmalardan ve hatta ölümden dönmektedir. Başınıza uygun orta/üst seviye her kask modeli sizi olası bir kazada sakatlanmaktan koruyabilir. İkinci ekipman ise eldivenlerdir. Elleriniz uzun süre gidon tutmadan dolayı terler ve derinin yumuşamaya kolayca şekil bozulmasına maruz kalır. Terleme sonucunda ise deri hızlıca soğur ve şekil alan yerler sertleşerek nasır tutmaya başlar. Bunun önüne en kolay bir şekilde eldiven takarak geçebilirsiniz. Bundan daha da önemlisi herhangi bir düşme sonrasında refleks olarak önce kollarımızı ileriye uzatırız ve yer ile ilk temas noktası ellerimiz olur. Burada elleri koruyan ilk unsur eldivenlerdir. Üçüncü ekipman ise kıyafetlerdir. Her sporun olduğu gibi bisiklet sporunun da kendine özgü kıyafetleri vardır. Bunlar uzun süreli bisiklet binmelerinde terinizi kolayca dışarı atmanızı sağlayan kumaşlara, seleye oturduğunuzda kalçanızı darbelerden korumasını sağlayan pedlere sahip taytları içerir.
Bisiklete binmek insanlarda tarifi değişik güzel duygular verir. Bunu yaparken de tedbirli olmak ve enerji verimliliğinizi akıllıca kullanmak herkes için çok önemlidir.
Herkese keyifli sürüşler!