Spor salonlarında veya dışarıda spor yapanların kullandığı ekipmanların bazılarının farklı ve değişik şekillerde olduklarını görürsünüz. Kimi zaman bu ekipmanların ağırlığı ve cüssesinden korkar ve bulaşmak istemezsiniz, kimi zaman ise nasıl çalışmanız gerektiğini bilmediğiniz için sakatlanma düşüncesi ile klasik antrenman yöntemlerini denemeye devam edersiniz. Bu yazımda sizin için spor salonlarında en sık bulunan ve “Fonksiyonel Ekipman” olarak nitelendirdiğimiz, bir çoğunun kendine has teknik ve prensipleri olan alternatif spor ekipmanlarından bahsedeceğim.
Bu ekipmanların ne olduklarını okuyup öğrendikten sonra hemen bunları kullanmaktan ziyade, konusunda uzmanlaşmış fitness eğitmenlerinden destek ve yardım almanız hem ekipmanı daha doğru kullanmanızı hem de sakatlanma riskinizi ortadan kaldırmanızı sağlar. Bu ekipmanların işlevi harika bir bikini vücudu yaratmanın ötesindedir. Kimi ekipmanlar askeri ordular, kimi ekipmanlar da astronotlar için geliştirilmiştir. Zira her ekipmanın çıkış noktası bir eksikliği tamamlamaktır. Bu yüzden bir antrenmanı tek bir ekipman ile tamamlamak bazı durumlarda yeterli değildir. Yazımda ise, askeri orduda görevli olmadığınızı ya da astronot olmadığınızı farz ederek, bireysel kullanım için tüyolar vereceğim. Hazırsanız başlayalım:
1) Direnç ( Rezistans) Bandı: Son dönemlerde açık hava ve grup çalışmalarında oldukça sık kullanılan bu bantlar taşıma kolaylığı, sakatlık sonrası kullanımı, sakatlığı minimuma indirmesi gibi avantajlı kullanımları sebebiyle eğitmenler tarafından tercih edilmektedir. Bu bantlar aslında çok uzun yıllardır patlayıcı kuvvet antrenmanlarında kullanılmaktaydı. İletişim çağı bu bantların daha fazla ve farklı kitlelere ulaşması sebebiyle farklı amaçlar ve kullanım şekilleriyle beraber fiziksel şekillerinde de çok çeşitli türleri ortaya çıkardı. Buradaki çalışma prensibi bandın elastik yapısının yer çekimine karşı bir unsur olarak kullanılmasıdır. Çoğu vücut geliştirici ağırlıklarına ekstra olarak bu bantları takarak, hareketin “negatif faz” olarak adlandırdığımız kısmında daha etkili sonuçlar almaya çalışır. Eğer spora yeni başlayacaksanız, eğitmenlerinizden destek alarak bantları programınıza ekletebilirsiniz.
2) Suspension Bandı: Yine sıklıkla gördüğümüz ve neredeyse hemen hemen tüm kompleks spor salonlarında kendine yer edinmiş bu ekipmanlar ilk kez askeri eğitim için kullanılmıştı. Özel bir şirket tarafından üretilen bu ekipmanlar aslında hızlı bir şekilde spor yapmak isteyen ve bol zamanı olan sporculara da uygundur. Asıl amacı iskelet sistemine yakın kas gruplarını yani “stabilizör kasları” aktif tutmak ve geliştirmek olan bu bantları birkaç antreman sonrası herkes güvenle kullanabilir. Vücut şekillendirmek ve yağ yakmak terimlerinin bu ekipman için ilk öncelik olmadığını bilmenizi isterim.
3) Girya ( Kettlebell): Mükemmel bir tarihi olan bu çaydanlık tipli ağırlıklar aslında yüzyıllardır Türklerin kullandığı, Rusların geliştirdiği ve Amerikalıların sahip çıktığı bir ekipmandır. Bir çok harekete ve kas grubuna hitap eden Kettlebell kuvvet, kondüsyon ve denge çalışmaları için olmazsa olmazdır. Bu ekipmanın en önemli özelliği spor dallarında tek bir hareketle %99 kas aktivasyonuna sahip hareket olan “Turkish Get Up” hareketinin yapılmasını sağlamasıdır. Doğru kullanımı için belli bir eğitim almış olmak ve hareketleri doğru yapmak gerekir. Kendi başına bir branş olmasından dolayı ilk defa başlayacak olan kişilerin de yapabilmesinde bir sakınca yoktur fakat bu konuda zorlu bir yolun sizi beklediğinden haberdar olmanız lazım… Ve unutmayın, bununla çalışmaya başladıktan sonra diğer tüm ekipmanlar sizin için çok basit ve yetersiz gelecektir.
4) Denge Platformları ( Balance Training): Asıl amacı denge kas gruplarını çalıştırmak olan yarım top, tahta ve halatlardan oluşan ekipmanların bütünüdür. “Merkez Bölge” diye adlandırdığımız omurga, kalça, karın ve diyafram bölgemizde bulunan kasların çalışmasını ve gelişimini sağlayan bu ekipman; ağırlıklı olarak kayak ve buz sporları, performans sporları, bisiklet, binicilik, jimnastik sporcuları tarafından kullanılır. Bu ekipmanı kullanma başarınız tamamen denge konusundaki kabiliyetinize göre değişir.
5) Rope ( Crossfit Halatı): CrossFit çalışmalarının fitness sektörüne mükemmel girişinden sonra antrenmanlarımıza dahil olan bu halatlar, antrenmanların en üst seviyeye çıkmasını amaçlamaktadır. Nabız seviyesini çok kısa bir sürede maksimale çıkarmasından dolayı kesinlikle bir eğitmen gözetiminde kullanılmalıdır. Yağ yakımı ve vücut gelişimi için ideal bir ekipmandır. Halatların kilo ve çaplarına göre yeni başlayan veya programlarına dahil etmek isteyen standart bir sporcunun biraz zorluk çektikten sonra alışacağı bir ekipmandır.
6) Medicine ( Sağlık-Ağırlık) Topu: Profesyonel sporcuların denge, patlayıcı kuvvet ve koordinasyon antrenmanlarında yer verdikleri bu ekipmanların pek çok çeşit ve ebatları vardır. Çalışmaların şiddeti ve yoğunluğuna göre yağ yakımının sağlanabileceği bir ekipmanın olması yanında güç artışı için son derece etkilidir. Yeni başlayan ve programlarına dahil etmek isteyen kişilerin eğitmen gözetiminde kullanması önerilir.
7) Ladder-Stick- Circle ( Merdiven-Çubuk-Çember) : Hız, çabukluk ve koordinasyon sporcularının tercih ettiği ve genelde takım sporcularının antremanlarında yer verdiği bu ekipmanlar uzun yıllardır kullanılıyor. Bu ekipmanlar profesyonel sporcuların hız ve koordinasyon gelişimine yöneliktir. Kendi programlarınızda yer vermek istediğinizde eğitmeninizden destek alarak çalışmalara başlayabilirsiniz.
8) Plyometric Box ( Sıçrama Kutuları): Özel olarak denge ve patlayıcı kuvvet antrenmanlarında birçok sporcunun programlarında yer verdiği ve son derece etkili çalışmalar sunan bir ekipmandır. Uzun yıllardır kullanılan bu ekipmanı belki de CrossFit çalışmaları sayesinde görmüş olabilirsiniz fakat aslında bundan çok daha eski bir geçmişi vardır. Sıçrama ve aşağı iniş teknikleri özel olduğu için mutlaka eğitmen desteğinde çalışılmalıdır. Kendinize uygun yükseklikler belirleyemediğiniz takdirde sakatlıklara neden olabilir. Kiloyla birlikte vücudun ayak bileğine, diz ve kalçalara binen yüklerin artmasından dolayı kilo verme amacıyla kullanılması uygun değildir. Zira bu ekipman nabzı yükselten bir çalışma rutinine sahip olsa da amacı kardiyovasküler bir çalışma değil, teknik bir çalışmadır.
Bu ekipmanların dışında daha bir çok fonksiyonel ekipmanlar mevcuttur. Bu ekipmanları ilerleyen yazılarımda sıralamaya ve size uygunluğundan bahsetmeye devam edeceğim. Merak ettiğiniz konular varsa yorum olarak yazmayı unutmayın.
Hepinize bol sporlu günler dilerim.